Birleşik Krallık’ta Basitleştirilmiş Enerji ve Karbon Raporlama (SECR) Nedir?

Dünyada sürdürülebilirlik raporlaması giderek daha önemli bir hal alırken, farklı ülkeler işletmelerin enerji kullanımı ve sera gazı salımları konusunda şeffaf olmasını zorunlu kılıyor. Türkiye’de faaliyet gösteren ama İngiltere’de iştiraki, yatırımı veya ticari bağlantısı bulunan şirketler için bilmekte fayda olan düzenlemelerden biri de Basitleştirilmiş Enerji ve Karbon Raporlama (Streamlined Energy and Carbon Reporting – SECR) politikasıdır. Bu düzenleme yalnızca Birleşik Krallık’ta geçerlidir; ancak küresel operasyonu olan şirketler için İngiltere ayağında uyum zorunluluğu doğurur.

SECR’nin Amacı ve Ortaya Çıkışı

SECR, İngiltere Hükûmeti tarafından 2019’da yürürlüğe sokuldu. Amacı, işletmelerin enerji tüketimi ve sera gazı emisyonlarına ilişkin verileri düzenli olarak açıklamasını sağlayarak:

● Şeffaflığı artırmak

● Enerji verimliliğini teşvik etmek

● Emisyon azaltımına yönelik adımları hızlandırmak

Daha önce uygulanan CRC Energy Efficiency Scheme gibi karmaşık sistemlerin yerine geçerek süreçleri sadeleştirdiği için “basitleştirilmiş” ifadesini taşır.

Kimler SECR Kapsamında?

SECR, İngiltere’de kayıtlı halka açık şirketler, belirli kriterleri aşan büyük ölçekli halka açık olmayan şirketler ve LLP’ler (Limited Liability Partnerships) için zorunludur.
Bir şirket “büyük” sayılmak için şu üç kriterden en az ikisini karşılamalıdır:

● Yıllık ciro: 36 milyon sterlin veya üzeri

● Bilanço toplamı: 18 milyon sterlin veya üzeri

● Çalışan sayısı: 250 veya üzeri

Bu kriterler İngiltere mevzuatına göre belirlenmiştir; Türkiye’deki bir şirket İngiltere’de bağlı ortaklık veya şube şeklinde faaliyet gösteriyorsa, bu eşikler onun İngiltere ayağında da geçerli olur.

Ne Raporlanır?

SECR raporu yalnızca rakamlardan ibaret değildir; hem nicel hem nitel bilgiler içerir. Raporlama kapsamında:

● Toplam enerji kullanımı (elektrik, doğal gaz ve ulaşıma ilişkin yakıtlar)

● Buna karşılık gelen sera gazı emisyonları (CO₂ eşdeğeri cinsinden)

● Yoğunluk oranı (örneğin ton CO₂e / milyon £ ciro)

● Enerji verimliliği için alınan önlemler

● Kullanılan metodoloji ve varsayımlar

Halka açık şirketler için kapsam küresel verileri içerirken, halka açık olmayan büyük şirketler yalnızca Birleşik Krallık içindeki tüketimlerini raporlar.

Düşük Enerji Kullanıcısı Muafiyeti

SECR, küçük ölçekli enerji tüketicilerine kolaylık sağlar. Yıllık toplam enerji kullanımı 40.000 kWh veya altında olan şirketler, raporlamadan muaftır. Ancak bu durum bir “muafiyet beyanı” ile faaliyet raporunda belirtilmek zorundadır.
Örneğin, İngiltere’de küçük bir ofisi olan bir Türk şirketi, enerji tüketimi düşükse bu beyanı yaparak ayrıntılı hesap sunmaktan kurtulabilir.

Raporun Hazırlanma Şekli

SECR verileri şirketin yıllık faaliyet raporu içinde, genellikle Directors’ Reportbölümünde yer alır.
Raporlama sürecinde izlenen tipik adımlar şunlardır:

1. Veri toplama: Elektrik, gaz ve yakıt faturaları, sayaç okumaları, filo yönetim sistemi verileri.

2. Emisyon faktörlerinin uygulanması: İngiltere’nin BEIS/DEFRA tarafından yayımlanan yıllık faktörleri kullanılır.

3. Yoğunluk oranının belirlenmesi: Sektöre ve faaliyet yapısına uygun metrik seçilir.

4. Enerji verimliliği önlemlerinin belgelenmesi: Dönem içinde uygulanan somut adımlar raporda yer alır.

5. Metodoloji açıklaması: Sınırlar, veri kaynakları, tahmin yöntemleri ve varsayımlar net bir şekilde yazılır.

SECR ile Türkiye’deki Uygulamalar Arasındaki Fark

Türkiye’de henüz SECR’ye benzer kapsamda yasal bir raporlama zorunluluğu bulunmamakla birlikte, Karbon Ayak İzi Hesaplama, ISO 14064 ve Sera Gazı Emisyonu Doğrulamagibi gönüllü veya ihale şartnamesi kaynaklı uygulamalar yaygındır.
İngiltere’de SECR, gönüllü değil zorunlu bir sistemdir ve uyulmaması halinde yasal yaptırımlar söz konusudur.

Neden Türk Şirketleri İçin Önemli?

● İngiltere’de ofisi, fabrikası veya deposu bulunan Türk şirketleri doğrudan SECR yükümlülüğüne girebilir.

● İngiltere’de faaliyet gösteren müşterilere hizmet veriyorsanız, tedarik zinciri şeffaflığı açısından sizden bu verileri talep edebilirler.

● SECR’ye uygun veri toplama sistemi kurmak, AB Sürdürülebilirlik Raporlama Direktifi (CSRD) gibi diğer uluslararası gerekliliklere de hazırlık sağlar.

SECR, İngiltere merkezli şirketler ve orada faaliyet gösteren yabancı şirketler için zorunlu bir sürdürülebilirlik raporlama çerçevesidir. Türkiye’deki işletmeler için doğrudan yasal bağlayıcılığı olmasa da, İngiltere ile ticari bağı olan her firma açısından stratejik bir uyum adımıdır.
Enerji verilerini şeffaf bir şekilde raporlamak, yalnızca yasal uyum sağlamakla kalmaz, aynı zamanda kurumsal itibar, yatırımcı güveni ve operasyonel verimlilik açısından da ciddi avantajlar yaratır.

Guidance: Streamlined Energy and Carbon Reporting (SECR) for academy trusts