ESG Terimler Sözlüğü

Çevresel, Sosyal ve Yönetişim (ESG) alanında kullanılan terimler, şirketlerin sürdürülebilirlik performansını ve etik uygulamalarını değerlendirmede önemli bir rol oynar. Bu sözlük, ESG kapsamında temel kavramlar ile ulusal ve uluslararası düzenlemelere dair kısa açıklamalar içerir.

Adil Ticaret (Fair Trade)
Adil fiyatlandırma ve sürdürülebilir üretim uygulamalarını teşvik eden bir ticaret sistemidir. Özellikle küçük çiftçiler ve işçiler için adil gelir sağlamayı hedefler. Sosyal ve ekonomik adaleti destekler.

Atık Yönetimi (Waste Management)
Atıkların toplanması, işlenmesi, geri dönüştürülmesi ve bertaraf edilmesi süreçlerini kapsar. Şirketlerin çevresel etkilerini azaltmak için önemli bir stratejidir. Döngüsel ekonomiye katkı sağlar.

Biyolojik Çeşitlilik Dengesi (Biodiversity Offset)
Şirketlerin faaliyetlerinin çevresel etkilerini dengelemek için biyolojik çeşitliliği artırmaya yönelik projelere yaptığı yatırımlardır. Örneğin, tahrip edilen bir ormanın başka bir bölgede restore edilmesi. Doğal dengeyi koruma amacı taşır.

Biyolojik Çeşitlilik Politikası (Biodiversity Policy)
Şirketlerin biyolojik çeşitliliği koruma ve destekleme konusundaki taahhütlerini ifade eder. Doğal kaynakların sürdürülebilir kullanımı ve ekosistemlerin korunmasını hedefler. Genellikle çevre yönetim stratejilerinin bir parçasıdır.

Biyoçözünürlük (Biodegradability)
Bir maddenin doğal süreçlerle çevreye zarar vermeden ayrışabilme özelliğidir. Çevresel sürdürülebilirlik için önemli bir kriterdir. Özellikle plastik atıkların azaltılması için ön plana çıkar.

Çalışan Çeşitliliği ve Kapsayıcılık (Diversity and Inclusion)
İş yerlerinde farklılıklara saygı gösterilmesini ve eşit fırsatlar sunulmasını ifade eder. Cinsiyet, etnik köken ve kültürel çeşitlilik gibi faktörleri içerir. Daha kapsayıcı bir iş ortamı yaratmayı amaçlar.

Çevresel Etki Değerlendirmesi (Environmental Impact Assessment – EIA)
Projelerin çevresel etkilerinin önceden değerlendirilmesini sağlayan bir süreçtir. Bu değerlendirme, çevresel zararların en aza indirilmesine yardımcı olur. Ulusal ve uluslararası düzenlemelere uygun şekilde yapılır.

Çevresel Karbon Ayak İzi (Carbon Footprint)
Bir kişi, organizasyon veya ürünün neden olduğu toplam sera gazı emisyonlarının ölçüsüdür. Genellikle karbondioksit eşdeğeri (CO2e) olarak ifade edilir. Sürdürülebilirlik hedeflerinde temel bir göstergedir.

Çevresel, Sosyal ve Yönetişim Raporlaması (ESG Reporting)
Şirketlerin çevresel, sosyal ve yönetişim performanslarını raporladığı süreçtir. Bu raporlar, yatırımcıların sürdürülebilirlik uygulamalarını değerlendirmelerine olanak tanır. GRI veya SASB gibi standartlara uygun şekilde hazırlanır.

Döngüsel Ekonomi (Circular Economy)
Kaynakların yeniden kullanımı, geri dönüşümü ve atıkların azaltılmasını hedefleyen bir ekonomik modeldir. Doğrusal ekonomiye alternatif olarak geliştirilmiştir. Enerji ve malzeme verimliliğini önceler.

Elektrikli Araç Politikaları (Electric Vehicle Policies)
Elektrikli araç kullanımını teşvik etmek için hükümetler veya şirketler tarafından oluşturulan düzenlemeleri ifade eder. Vergi teşvikleri ve altyapı yatırımları bu politikaların bir parçasıdır. Emisyonları azaltmayı hedefler.

Emisyon Azaltımı (Emission Reduction)
Sera gazı emisyonlarının azaltılmasını hedefleyen politikalar ve uygulamalardır. Yenilenebilir enerji kullanımı ve enerji verimliliği gibi stratejilerle gerçekleştirilir. İklim değişikliğiyle mücadelede kritik bir unsurdur.

Emisyon Ticaret Sistemi (Emissions Trading System – ETS)
Sera gazı emisyonlarının sınırlandırılmasını ve ticaret yoluyla azaltılmasını sağlayan bir piyasa mekanizmasıdır. Avrupa Birliği Emisyon Ticareti Sistemi (EU ETS) bu alandaki en büyük uygulamalardan biridir. Karbon piyasalarının gelişimini destekler.

Enerji Verimliliği (Energy Efficiency)
Daha az enerji kullanarak aynı miktarda hizmet veya ürün üretilmesini ifade eder. Şirketlerin enerji maliyetlerini düşürmesini ve çevresel etkilerini azaltmasını sağlar. Sürdürülebilir enerji yönetiminin önemli bir bileşenidir.

Enerji Yönetim Sistemi (Energy Management System – EMS)
Şirketlerin enerji kullanımını izlemek ve optimize etmek için kullandığı sistemlerdir. ISO 50001 standardı bu alanda yaygın olarak kullanılır. Enerji maliyetlerini düşürmeye ve emisyonları azaltmaya yardımcı olur.

ESG Yatırımları (ESG Investments)
Çevresel, sosyal ve yönetişim kriterlerini dikkate alarak yapılan yatırımlardır. Yatırımcılar için finansal getiri yanında etik sorumluluk da taşır. Sürdürülebilir finansın bir parçasıdır.

Etik Tedarik Zinciri (Ethical Supply Chain)
Tedarik zincirinde insan hakları, çevre koruma ve işçi haklarını gözeten uygulamalardır. Adil çalışma koşulları ve çevresel sürdürülebilirlik ön plandadır. Şirketlerin sosyal sorumluluğunu artırır.

Fosil Yakıt Azaltımı (Fossil Fuel Reduction)
Şirketlerin fosil yakıt kullanımını azaltarak yenilenebilir enerjiye geçişini ifade eder. Emisyonların azaltılmasına ve enerji dönüşümüne katkıda bulunur. İklim değişikliğiyle mücadelede temel bir stratejidir.

Geri Dönüşüm (Recycling)
Atık malzemelerin yeniden işlenerek yeni ürünler haline getirilmesini ifade eder. Doğal kaynakların korunmasına ve atık miktarının azaltılmasına yardımcı olur. Döngüsel ekonominin temel unsurlarından biridir.

Gıda İsrafı Azaltımı (Food Waste Reduction)
Gıda israfını önlemek için uygulanan politikaları ve stratejileri ifade eder. Fazla gıdaların bağışlanması veya biyogaz üretimi gibi yöntemlerle gerçekleştirilir. Gıda güvenliği ve çevresel sürdürülebilirlik için önemlidir.

AB Yeşil Mutabakatı (EU Green Deal)
Avrupa Birliği’nin 2050 yılına kadar karbon salınımını sıfırlamayı hedefleyen bir strateji ve düzenleme çerçevesidir.

AB Finansal Olmayan Raporlama Direktifi (EU Non-Financial Reporting Directive)
AB, büyük şirketlerin çevresel, sosyal ve yönetişim performanslarını raporlamalarını zorunlu kılan bir direktif yayımlamıştır.

B Corp Sertifikası (B Corp Certification)
Şirketlerin çevresel ve toplumsal etkilerini yönettiklerini kanıtlamak için aldıkları bir sertifikadır.

Biodiversity Action Plan (BAP)
Şirketlerin biyolojik çeşitliliği koruma ve iyileştirme stratejileri geliştirmelerini sağlayan bir plandır.

Çevre Yönetim Sistemi (ISO 14001:2015 – Environmental Management System)
Organizasyonların çevresel etkilerini yönetmelerine yardımcı olan bir uluslararası standarttır.

Döngüsel Ekonomi Paketleri (Circular Economy Package)
Atıkların minimize edilmesi ve kaynakların verimli kullanılmasını teşvik eden AB düzenlemeleridir.

FCA Yönetim İlkeleri Kodu (FCA Stewardship Code)
Birleşik Krallık’taki finansal davranış otoritesi tarafından yayımlanan ve şirketlerin uzun vadeli değer yaratmalarını teşvik eden bir koddur.

Forest Stewardship Council (FSC)
Ormanların sürdürülebilir yönetimi için oluşturulmuş bir sertifikadır ve orman ürünlerinin şeffaflığı ile sorumluluğunu sağlar.

GDPR (General Data Protection Regulation – Genel Veri Koruma Yönetmeliği)
Avrupa Birliği’nin kişisel verilerin korunmasını sağlayan düzenlemeler içeren bir yönetmeliktir.

İş Sağlığı ve Güvenliği Yönetim Sistemi (ISO 45001:2018 – Occupational Health and Safety Management System)
İşyerlerinde sağlıklı ve güvenli bir ortam sağlamak amacıyla geliştirilmiş bir uluslararası standarttır.

İklimle İlgili Finansal Açıklamalar Görev Gücü (TCFD – Task Force on Climate-related Financial Disclosures)
Şirketlerin iklim değişikliğine dair risklerini ve fırsatlarını raporlamasını teşvik eden küresel bir platformdur.

ISO 26000 (Sosyal Sorumluluk)
Şirketlerin toplumsal sorumluluklarını yerine getirmeleri için rehberlik sağlayan bir standarttır.

ISO 50001 (Enerji Yönetim Sistemi)
Enerji verimliliğini artırmaya yönelik bir uluslararası standarttır.

Küresel İlkeler Sözleşmesi (UN Global Compact)
Şirketlerin çevresel ve toplumsal sorumluluklarını yerine getirmeleri için oluşturulmuş bir sözleşmedir.

OECD Çok Uluslu Şirketler İçin Yönergeler (OECD Guidelines for Multinational Enterprises)
Çok uluslu şirketlerin çevresel ve sosyal sorumluluklarını içeren bir dizi yönergeyi kapsar.

Sürdürülebilir Kalkınma Hedefleri (Sustainable Development Goals – SDGs)
Birleşmiş Milletler tarafından belirlenen 17 küresel hedef, dünya çapında sürdürülebilir kalkınmayı teşvik etmeyi amaçlar.

Sosyal Hesap Verebilirlik Standardı (SA8000 – Social Accountability Standard)
İşyerlerinde insan hakları, çalışma koşulları ve iş güvenliği ile ilgili en yüksek etik ve sosyal standartları belirler.

Sürdürülebilir Finans Eylem Planı (EU Sustainable Finance Action Plan)
Avrupa Komisyonu tarafından başlatılan bu plan, sürdürülebilir yatırımların finansal piyasalarda daha fazla yer almasını sağlamayı amaçlar.

TCFD (Task Force on Climate-related Financial Disclosures)
İklimle ilgili finansal açıklamaların yapılmasını sağlayan küresel bir platformdur.

UNESCO Dünya Mirası Sözleşmesi (UNESCO World Heritage Convention)
Kültürel ve doğal mirasın korunmasını sağlamak amacıyla oluşturulmuş bir sözleşmedir.

AB Emisyon Ticaret Sistemi (EU Emissions Trading System – EU ETS)
Avrupa Birliği’nin karbon emisyonlarını sınırlamak ve ticaretini sağlamak amacıyla kurduğu sistemdir.

Biyolojik Çeşitlilik Eylem Planı (Biodiversity Action Plan – BAP)
Şirketlerin biyolojik çeşitliliği koruma ve iyileştirme stratejilerini geliştirmelerini sağlayan bir plandır.

İklim Eylemi 100+ (Climate Action 100+)
Küresel ısınmayı sınırlama çabalarına katkı sağlamak için şirketlerin iklim değişikliği ile mücadeledeki taahhütlerini ve aksiyonlarını inceleyen bir yatırımcı ağıdır.

Çevresel Etki Değerlendirmesi (Environmental Impact Assessment – EIA)
Bir projenin çevresel etkilerini önceden değerlendirerek olumsuz etkilerin önlenmesi için önerilerde bulunur.

Sosyal Sorumluluk (CSR – Corporate Social Responsibility)
Şirketlerin topluma karşı olan sorumluluklarını yerine getirmeleri için oluşturulmuş bir kavramdır.

Toptan Alım Yönetmelikleri (Wholesale Regulations)
Sektörler arası alımlar ve ticaretin çevresel etkilerini düzenleyen yönetmeliklerdir.

AB Sıfır Kirlilik Hedefi (Zero Pollution Action Plan – EU)
Çevre kirliliğinin sıfırlanmasını hedefleyen bir AB eylem planıdır.

Yeşil Finans (Green Finance)
Çevresel sürdürülebilirliği destekleyen finansal yatırım ve borçlanma faaliyetlerini tanımlar.

Yeşil Tahviller (Green Bonds)
Çevresel projelere yatırım yapmak amacıyla çıkarılan borçlanma araçlarıdır.

Yeşil Bankacılık (Green Banking)
Bankaların çevresel etkileri göz önünde bulundurarak yatırım ve kredi politikalarını belirlemeleri uygulamasıdır.

AB Sürdürülebilir Finans Eylem Planı (EU Sustainable Finance Action Plan)
Avrupa Komisyonu tarafından 2018 yılında başlatılan, sürdürülebilir yatırımların finansal piyasada daha geniş bir alan bulmasını amaçlayan stratejidir.

Yeşil Etiketleme Sistemi (Green Labeling System)
Çevre dostu ürünlerin tanıtımında kullanılan etiketleme sistemidir ve tüketicilere ürünlerin çevresel performansı hakkında bilgi verir.

Yönetişim (Governance)
Şirketlerin liderlik, yönetim ve hesap verebilirlik süreçlerinin tümünü kapsar. Yönetişim, ESG’nin “G” kısmını oluşturur ve şirketlerin etik davranışlarını denetler.

Yatırımcı İlişkileri (Investor Relations)
Şirketlerin, yatırımcılarına finansal ve operasyonel durumlarını şeffaf bir şekilde iletme sürecidir. ESG kriterlerine dayalı yatırımcı ilişkileri, uzun vadeli değer yaratma açısından önemlidir.

Zorunlu Karbon Raporlaması (Mandatory Carbon Reporting)
Çevresel etkiyi azaltmaya yönelik olarak, şirketlerin karbon salınımını raporlama zorunluluğudur. Bu düzenleme, özellikle AB ve İngiltere’de yaygın olarak uygulanmaktadır.

İklim Değişikliği Riski (Climate Change Risk)
Bir şirketin faaliyetlerinin iklim değişikliği nedeniyle doğrudan ya da dolaylı şekilde etkileneceği risklerdir. Bu riskler, fiziksel, yasal veya pazar kaynaklı olabilir.

Sürdürülebilir Yatırımcılar Ağı (Sustainable Investment Forum)
Sürdürülebilir yatırım kriterlerini benimseyen yatırımcıların oluşturduğu küresel bir platformdur. ESG risklerinin değerlendirildiği ve yatırım kararlarının buna göre şekillendiği bir ağdır.

İnsan Hakları Beyanı (Human Rights Statement)
Şirketlerin faaliyetlerinde insan haklarına saygı gösterdiklerini taahhüt eden bir beyan olup, şirketin ulusal ve uluslararası insan hakları normlarına uygun hareket etmesini sağlar.

Yeşil İşlemeler (Green Procurement)
Kamu ve özel sektörün, çevre dostu malzeme ve hizmetleri satın alması sürecidir. Yeşil tedarik, sürdürülebilir ürünlerin talebini artırmayı amaçlar.

Sürdürülebilirlik Raporlama (Sustainability Reporting)
Şirketlerin çevresel, sosyal ve yönetişim (ESG) alanlarındaki performanslarını ve bu alandaki hedeflerini kamuoyuna açıklama sürecidir.

Yatırımcılar İçin ESG Kılavuzu (ESG Investor Guide)
Yatırımcılara, çevresel, sosyal ve yönetişim risklerini değerlendirebilmeleri için rehberlik sunan bir belgedir. Şirketlerin ESG performansını değerlendiren bir araçtır.

Yasal Uyumluluk (Legal Compliance)
Şirketlerin faaliyetlerinin ulusal ve uluslararası yasal düzenlemelere uygun olması gerektiğini ifade eder. Bu, ESG ile ilgili düzenlemeleri kapsar.

Uluslararası Çalışma Örgütü (International Labour Organization – ILO)
Çalışma koşullarının iyileştirilmesi için uluslararası standartlar belirleyen bir kuruluştur ve ESG’nin sosyal boyutuna katkı sağlar.

ISO 37001 (Yolsuzlukla Mücadele Yönetim Sistemi)
Yolsuzlukla mücadele etmek için oluşturulmuş uluslararası bir standarttır ve şirketlerin etik ve sorumlu yönetişimlerini sağlamak adına önemlidir.

Sosyal Adalet (Social Justice)
Toplumlar içinde eşitlik ve adaletin sağlanması ile ilgili kavramdır. ESG’nin sosyal boyutunda yer alır ve gelir eşitsizliğini azaltmayı amaçlar.

Geri Dönüşüm Yatırımları (Recycling Investments)
Çevresel sürdürülebilirliği destekleyen, atıkların yeniden kullanımı ve geri dönüşüm teknolojilerine yapılan yatırımlardır.

Toplumsal Cinsiyet Eşitliği (Gender Equality)
Kadın ve erkek arasında eşit hakların ve fırsatların sağlanması gerektiği ilkesidir. Bu, ESG’nin sosyal boyutunda önemlidir.

Sosyal Riskler (Social Risks)
Şirketlerin sosyal etkileriyle ilgili riskleri ifade eder. Bu, topluluklar, iş gücü ve insan hakları gibi unsurları içerir.

Çevresel Riskler (Environmental Risks)
Bir şirketin çevresel etkilerinin yol açtığı potansiyel zararlardır. İklim değişikliği, doğal afetler gibi faktörler bu riski artırabilir.

Sosyal Etki Yatırımcıları Ağı (Social Impact Investors Network)
Sosyal etkilerini artırmak isteyen yatırımcıları bir araya getiren bir platformdur. ESG’nin sosyal boyutunda önemli bir rol oynar.

Sosyal İnovasyon (Social Innovation)
Toplumların daha iyi yaşamasını sağlamak amacıyla yaratıcı çözümler ve yeni fikirlerin geliştirilmesi sürecidir.

İklim Pozitif (Climate Positive)
Bir şirketin karbon emisyonlarını sıfırlamanın ötesinde, doğaya katkıda bulunarak çevresel dengeyi iyileştirdiği bir kavramdır.

Çevre Dostu Ulaşım (Eco-friendly Transport)
Karbon emisyonlarını minimize eden ve sürdürülebilir enerji ile çalışan ulaşım araçlarıdır.

Yönetişim Açıklamaları (Governance Disclosures)
Şirketlerin yönetim yapıları ve uyguladıkları kurumsal yönetişim ilkeleri hakkında yaptığı açıklamalardır.

Karbon Ayak İzi (Carbon Footprint)
Bir şirketin veya bireyin doğrudan ve dolaylı olarak ürettiği tüm sera gazları miktarını ifade eder.

Sosyal İnovasyon Endeksi (Social Innovation Index)
Sosyal etki yaratmayı amaçlayan yenilikçi projeleri değerlendiren bir endekstir.

Yatırımcı İlişkileri Direktifi (Investor Relations Directive)
Şirketlerin yatırımcılarıyla şeffaf ve açık bir şekilde iletişim kurmalarını sağlayan düzenlemeler ve kılavuzlardır.

Sürdürülebilir Tedarik Zinciri (Sustainable Supply Chain)
Çevresel ve sosyal sorumluluk ilkelerine dayalı olarak tedarik zincirinin yönetilmesidir. ESG’nin sosyal boyutunu güçlendirir.

İklim Adaptasyonu (Climate Adaptation)
İklim değişikliği etkilerinin azaltılması ve bu değişikliklere karşı hazırlıklı olunmasını amaçlayan stratejilerdir.

Sosyal Girişimcilik Yasaları (Social Entrepreneurship Laws)
Sosyal girişimciliği teşvik eden ve düzenleyen yasal çerçevelerdir. Toplum yararına çalışmayı hedefler.

Sosyal Kapital (Social Capital)
Toplumun sosyal bağları, güveni ve işbirliği kapasitesinin tümünü ifade eden bir terimdir. ESG’nin sosyal boyutunu destekler.

Karbon Dengeleme (Carbon Offsetting)
Karbon emisyonlarının doğrudan azaltılamadığı durumlarda, karbon salınımını dengelemek için yapılan yatırımlardır.

Küresel Sıfır Emisyon Girişimi (Global Net Zero Initiative)
Dünya çapında karbon salınımını sıfırlamayı amaçlayan küresel bir girişimdir.

Sosyal Etki Ölçümü (Social Impact Measurement)
Şirketlerin sosyal projelerinin toplum üzerindeki etkilerini analiz etme ve ölçme sürecidir.

Çevresel Performans Endeksi (Environmental Performance Index)
Ülkelerin ve şirketlerin çevresel sürdürülebilirlik hedeflerine ulaşmadaki performanslarını ölçen bir endekstir.

Sürdürülebilir Moda (Sustainable Fashion)
Çevresel etkileri minimize eden, etik üretim ve tüketim ilkelerine dayanan moda endüstrisidir.

Sosyal Sorumluluk Yatırımları (Social Responsibility Investments)
Topluma fayda sağlamayı amaçlayan, özellikle düşük gelirli bölgelerde yapılan yatırımlardır.

İçsel Sürdürülebilirlik (Intrinsic Sustainability)
Şirketlerin temel iş modelleri ve stratejileri içinde yer alan, sürdürülebilirlik ilkelerine dayalı uygulamalardır.

Karbon Ticareti (Carbon Trading)
Karbon emisyon izinlerinin ticaretinin yapıldığı bir pazardır. Karbon emisyonlarını azaltmak için ekonomik bir araçtır.

Enerji Verimliliği (Energy Efficiency)
Enerji kaynaklarının daha verimli kullanılması, enerji tüketiminin azaltılması ve çevresel etkilerin en aza indirilmesidir.

İçsel Karbon Fiyatlandırması (Internal Carbon Pricing)
Şirketlerin karbon salınımlarını içsel olarak fiyatlandırdığı bir yöntemdir. Bu uygulama, sürdürülebilirlik stratejilerini yönlendirmek amacıyla kullanılır.

Çevre Hukuku (Environmental Law)
Çevrenin korunmasına yönelik ulusal ve uluslararası hukuk kurallarıdır. Şirketlerin çevreye zarar vermemesi için yasal çerçeve sağlar.

Yeşil Yatırım Fonu (Green Investment Fund)
Çevre dostu projelere yatırım yapan finansal araçlardır. Bu fonlar, çevresel sürdürülebilirliği teşvik eder.

Sosyal İleriye Dönük Değer (Social Forward-Looking Value)
Bir şirketin gelecekteki sosyal etkilerini öngörerek değer yaratma stratejisidir.

Eko-Turizm (Eco-tourism)
Doğal alanların korunmasını sağlarken, çevre dostu bir şekilde yapılan turizm faaliyetleridir.

Sosyal Değer Yaratma (Social Value Creation)
Şirketlerin toplum üzerindeki olumlu etkilerini artırma amacına yönelik faaliyetleridir.

İklim Krizi Tedarik Zinciri (Climate Crisis Supply Chain)
İklim değişikliğinin etkilerinin tedarik zincirine olan etkisini belirleyen ve buna yönelik stratejiler geliştiren bir kavramdır.

Doğa Dostu Üretim (Eco-friendly Production)
Çevreye zarar vermeden yapılan üretim süreçleridir. Bu üretimler, daha az enerji ve kaynak kullanarak çevresel etkiyi en aza indirir.

Sürdürülebilir İş Modelleri (Sustainable Business Models)
Şirketlerin çevresel ve sosyal etkilerini göz önünde bulundurarak iş yapma yöntemleridir. ESG ilkelerini benimseyerek uzun vadeli değer yaratmayı hedefler.

Net Sıfır Hedefi (Net Zero Target)
Bir şirketin tüm faaliyetlerinde net sıfır karbon emisyonu hedeflemesiyle ilgili bir taahhüttür.

Sosyal Etki Yatırımları (Social Impact Investments)
Toplumsal yarar sağlamayı amaçlayan ve genellikle düşük gelirli bölgelerde yapılan yatırımlardır. Bu yatırımlar, sosyal sorumluluk taşır.

Çevre Dostu Ürünler (Eco-friendly Products)
Çevre üzerindeki etkileri minimal olan ve doğal kaynakları koruyan ürünlerdir.

Sosyal Girişimcilik (Social Entrepreneurship)
Toplumun sosyal sorunlarını çözmek amacıyla yapılan girişimcilik faaliyetleridir.

İklim Risk Yönetimi (Climate Risk Management)
İklim değişikliğinin şirket üzerindeki potansiyel olumsuz etkilerini yönetmek için alınan önlemler bütünüdür.

Düşük Karbon Ekonomisi (Low Carbon Economy)
Karbon salınımının minimize edilmesi ve fosil yakıtlara bağımlılığın azaltılması amacıyla oluşturulan ekonomik modeldir.

Çevresel Sözleşmeler (Environmental Contracts)
Çevresel hedeflerin sağlanması için yapılan anlaşmalardır ve genellikle şirketlerin yeşil politika taahhütlerini içerir.

Şeffaflık (Transparency)
Şirketlerin karar alma süreçlerinde açık ve dürüst davranarak paydaşlarını bilgilendirmeleri gerekliliğidir.

Sürdürülebilir Enerji (Sustainable Energy)
Yenilenebilir kaynaklardan üretilen, çevre dostu ve uzun vadeli enerji çözümleri sunan enerjilerdir.

Yeşil Yatırım Stratejileri (Green Investment Strategies)
Çevresel etkileri olumlu olan yatırımlar yapmayı hedefleyen stratejilerdir.

Sosyal Risk Analizi (Social Risk Analysis)
Şirketlerin, faaliyetlerinin toplum üzerindeki potansiyel etkilerini analiz etme sürecidir.

Çevresel Adalet (Environmental Justice)
Çevresel zararların sosyal adaletle paralel olarak dağıtılmasını savunan bir kavramdır. Bu, özellikle marjinal grupların çevresel zararlardan korunmasını içerir.

Yeşil Dönüşüm (Green Transition)
Ekonominin çevresel sürdürülebilirlik ilkelerine dayalı olarak dönüştürülmesi sürecidir.

İklim Stratejisi (Climate Strategy)
Şirketlerin iklim değişikliğine karşı alacakları aksiyonları ve taahhütleri belirledikleri stratejidir.

Çevresel, Sosyal ve Yönetişim (ESG)
Çevresel, sosyal ve yönetişim faktörlerinin şirket faaliyetlerinde dikkate alınmasını ifade eder.

Uluslararası Sürdürülebilirlik Girişimi (International Sustainability Initiative)
Küresel sürdürülebilirlik standartlarını teşvik etmeyi amaçlayan bir girişimdir.

Yeşil Bankalar (Green Banks)
Çevre dostu projelere finansman sağlayan özel bankalardır.

Yeşil Etik (Green Ethics)
Şirketlerin çevresel sorumluluklarını etik değerlerle yerine getirmeleri gerektiğini ifade eden bir kavramdır.

Yenilenebilir Enerji Yatırımları (Renewable Energy Investments)
Yenilenebilir enerji kaynaklarına yapılan yatırımlardır.

Sosyal Performans Endeksi (Social Performance Index)
Şirketlerin sosyal sorumluluk performanslarını değerlendiren bir endekstir.

Global Reporting Initiative (GRI)
Şirketlerin sürdürülebilirlik performansını ölçmek ve raporlamak için kullanılan bir çerçevedir.

Çevre Kanunu (Environmental Law, 1983)
Türkiye’de çevreyi koruma amacıyla oluşturulmuş temel yasadır. Hava kirliliği, su kaynaklarının korunması ve atık yönetimini düzenler.

Yeşil Mutabakat Eylem Planı (Green Deal Action Plan)
Türkiye’nin Avrupa Yeşil Mutabakatı’na uyum sağlamak amacıyla hazırladığı eylem planıdır. Sürdürülebilir tarım, enerji verimliliği ve düşük karbonlu sanayi süreçleri üzerine odaklanır.

Sera Gazı Emisyonları İzleme, Raporlama ve Doğrudan Doğal Karbon Yutakları Sistemi (GHG Emission Monitoring, Reporting and Direct Carbon Sink System)
Türkiye’nin sera gazı emisyonlarının izlenmesi ve raporlanması için oluşturulmuş bir sistemdir. Avrupa Birliği (AB) düzenlemeleriyle uyumludur.

Çevre ve Şehircilik Bakanlığı’nın Sıfır Atık Projesi (Zero Waste Project)
Atık yönetimini geliştirmek ve sıfır atık ilkesini benimsemek amacıyla başlatılmıştır. Belediyeler ve sanayi sektörü için sıfır atık yönetmeliği hazırlanmaktadır.

Biyoçeşitlilik Yasası (Biodiversity Law)
Türkiye’deki biyoçeşitliliğin korunmasına yönelik yasal düzenlemeleri içerir. Ormanlar, tarım alanları ve doğal yaşam alanları için sürdürülebilir yönetim stratejilerini kapsar.

AB Yeşil Mutabakatı (European Green Deal)
2019 yılında Avrupa Komisyonu tarafından sunulan, AB’yi 2050 yılına kadar karbon salınımını sıfırlamayı hedefleyen kapsamlı bir stratejidir. Sürdürülebilir büyümeyi ve çevresel korumayı teşvik eder.

AB Sürdürülebilir Finans Yöntemi (EU Sustainable Finance Framework)
Finansal akışların sürdürülebilir projelere yönlendirilmesi amacıyla AB tarafından oluşturulan bir çerçevedir. Yatırımcıların sürdürülebilir projelere fon sağlamasına olanak verir.

Sürdürülebilirlik Açıklamaları Direktifi (Sustainable Finance Disclosure Regulation – SFDR)
AB, finansal piyasalarda faaliyet gösteren yatırımcılar ve yönetim şirketlerinden, sürdürülebilirlik risklerini nasıl ele aldıklarını açıklamalarını talep eder.

EU Taxonomy for Sustainable Activities (EU Taksonomi Yönergesi)
Çevresel olarak sürdürülebilir ekonomik faaliyetleri tanımlayan AB direktifidir. Sürdürülebilir yatırımların belirlenmesi için belirli kriterler belirler.

Kapsayıcı Yeşil Ekonomi Stratejisi (Inclusive Green Economy Strategy)
Avrupa’da sosyal sürdürülebilirliği teşvik eder ve çevresel kalkınma için eşitlikçi fırsatlar sunar.

Endüstriyel Emisyonlar Direktifi (Industrial Emissions Directive)
AB’nin endüstriyel emisyonları denetleyen ve düzenleyen bir yönetmeliktir. Sanayi tesislerinden çıkan zararlı emisyonların kontrol edilmesini amaçlar.

Avrupa Çevre Ajansı (European Environment Agency – EEA)
AB’nin çevreyi izlemek için kurduğu bir ajanstır. Çevre ile ilgili verileri toplar, analiz eder ve üye devletlere raporlar.

Avrupa Birliği Su Çerçeve Direktifi (EU Water Framework Directive)
Su kaynaklarının korunması, iyileştirilmesi ve sürdürülebilir yönetimi için çıkarılmıştır.

AB Döngüsel Ekonomi Eylem Planı (Circular Economy Action Plan)
Atıkların tekrar kullanılması, geri dönüştürülmesi ve minimum atık üretiminin teşvik edilmesi amacıyla çıkarılmıştır.

Kurumsal Sürdürülebilirlik Raporlama Direktifi (CSRD)
AB’nin şirketlerin çevresel, sosyal ve yönetişim (ESG) bilgilerini daha şeffaf ve kapsamlı bir şekilde raporlamasını zorunlu hale getiren bir düzenlemedir. 2024’te uygulanmaya başlanacak bu direktif, şirketlerin sürdürülebilirlik raporlarını bağımsız denetimden geçirmesini ve dijital ortamda paylaşmasını sağlar. Bu sayede, sürdürülebilirlik performansı daha erişilebilir hale gelir.

Kurumsal Sürdürülebilirlik Özen Yükümlülüğü Direktifi (CSDDD)

CSDDD, şirketlerin tedarik zincirlerinde insan hakları ve çevresel etkiler konusunda sorumluluk taşımalarını öngören bir AB düzenlemesidir. Şirketlerin olumsuz etkileri önlemek için gerekli önlemleri almalarını ve bu etkileri raporlamalarını ister. Bu direktif, şirketlerin küresel tedarik zincirlerinde daha fazla şeffaflık sağlamayı amaçlar.

Sera Gazı Emisyonları Yönetmeliği (Greenhouse Gas Emissions Regulations)
ABD, çevresel sürdürülebilirliği sağlamak amacıyla özellikle fosil yakıtlarla ilgili sera gazı emisyonlarını denetleyen bir dizi yasal düzenlemeye sahiptir.

Temiz Hava Yasası (Clean Air Act)
ABD’de hava kirliliğini kontrol etmek için yürürlüğe giren, çevresel sürdürülebilirliği amaçlayan temel yasadır. Emisyon standartları belirler ve hava kalitesini iyileştirmeyi hedefler.

Temiz Su Yasası (Clean Water Act)
Su kirliliğini engellemek için çıkarılan ve su kaynaklarının korunmasına yönelik hükümler içeren önemli bir düzenlemedir.

Sürdürülebilir Finans Yasası (Sustainable Finance Act)
ABD, sürdürülebilir finansal ürünlerin gelişmesini teşvik etmek ve çevresel etkileri minimize eden yatırımlara yönlendirilmesi için düzenlemeler oluşturur.

Amerikan Çevre Koruma Ajansı (Environmental Protection Agency – EPA)
Çevreyi koruma amacıyla çalışan ve sürdürülebilirlik standartları belirleyen ABD hükümetine ait bir ajanstır.

Karbonsuzlaştırma Yatırımları Yasası (Carbon-Free Investment Act)
ABD’de karbon salınımını azaltmaya yönelik yatırımları teşvik eden ve karbon salınımını sıfırlama hedeflerine ulaşmayı amaçlayan bir yasadır.

Tüketici Ürün Güvenliği Yasası (Consumer Product Safety Act)
Tüketici ürünlerinin çevresel güvenliğini ve sürdürülebilirliğini sağlamak için çıkarılan yasal bir çerçevedir.

Yeşil Yenilik ve Girişimcilik Yasası (Green Innovation and Entrepreneurship Act)
Çevre dostu ve sürdürülebilir ürünler geliştiren girişimcilere ve inovasyonlara yönelik teşvikler sunan bir yasadır.

Amerika’nın Sera Gazı Düzenlemeleri (U.S. Greenhouse Gas Regulations)
ABD hükümeti, çeşitli federal ve eyalet düzeyinde sera gazlarının salınımını sınırlamak için çeşitli düzenlemelere sahiptir.

Yerli Enerji Üretimi Teşvik Yasası (Domestic Energy Production Incentives Act)
ABD’de yenilenebilir enerji üretimini artırmayı hedefleyen ve yerli enerji üretimini teşvik eden bir yasadır.

ABD Çevre Adaleti Yasası (Environmental Justice Act)
Çevresel sorunların düşük gelirli ve etnik azınlık toplulukları üzerindeki etkilerini ele almayı amaçlayan bir yasadır. Çevresel eşitliği teşvik eder.